امپرازول و محبوبیت آن در درمان بیماری های گوارشی

مکانیسم اثر امپرازول ( Omeprazole)

یکی از پرمصرف‌ترین داروها در جهان به ویژه در ایران برای درمان مشکلات گوارشی امپرازول است. امپرازول به دلیل اثربخشی بالا در مشکلاتی مانند ریفلاکس معده، زخم معده و سوزش سر دل جایگاه ویژه‌ای در بین بیماران دارد ه همین دلیل پزشکان آن را برای درمان مشکلات گوارشی تجویز می‌کنند. امپرازول از مهار کننده‌های پمپ پروتون (PPI ) است که با کاهش تولید اسید معده مشکلات گوارشی را بهبود و علائم آن را تسکین می‌دهد. امپرازول با نام‌های تجاری لوسک (losec)، پریلوسک(prilosec) و در ایران با نام ژنریک امپرازول در اشکال دارویی کپسول، قرص پودر برای تزریق تولید و در داروخانه‌های معتبر سطح شهر عرضه می‌شود. 

امپرازول با مهار آنزیم پمپ پروتون که مسئول ترشح اسید داخل معده است،در سلول‌های جداری معده عمل می‌کند. هنگامی که این آنزیم مهار شود تولید اسید معده کاهش پیدا می‌کند که ممکن است بیماری‌های مرتبط با اسید زیاد مانند ریفلاکس یا زخم معده ایجاد کند. اثر مصرف امپرازول معمولاً ۱ تا ۲ ساعت است و توصیه می‌شود قبل از غذا مصرف شود.

همچنین میزان اسیدی که معده شما ایجاد می‌کند، با مصرف امپرازول کاهش پیدا می‌کند. به طور کلی این دارو را میتوان برای درمان سوء هاضمه ، سوزش سر دل و پیشگیری از زخم معده مصرف کرد.

کاربردهای امپرازول (Omeprazole)

امپرازول کاربردهای متفاوتی دارد به همین خاطر در میان عموم دارویی شناخته شده برای درمان مشکلات گوارشی است. امپرازول به دلیل توانایی که در کاهش اسید معده دارد یماری‌های مختلف گوارشی را می‌تواند کنترل یا درمان کند. امپرازول برای بیماری‌هایی که در آن اسید معده بیش از حد ترشح می‌شود مورد مصرف قرار می‌گیرد. امپرازول را برای کنترل و درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری، سندروم زولینگر الیسون، پیشگیری از زخم‌های ناشی از NSAID ها، زخم معده و اثنی عشر، بیماری ریفلاکس معده به مری و اوزوفاژیت فرسایشی توصیه و تجویز میشود‌.

مهمترین کاربردهای امپرازول عبارتند از:

بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD): افرادی که مبتلا به این بیماری هستند با مصرف امپرازول می‌توانند علائم ریفلاکس مانند سوزش سر دل و بازگشت اسید به معده را کنترل کنند. امپرازول درد قفسه سینه را در این بیماری تسکین می‌دهد. 

زخم معده و اثنی عشر:امپراطور با کاهش اسید معده، زخم‌های ناشی از اسید یا عفونت هلیکوباکر پیلوری را بهبود می‌بخشد.

پیشگیری از زخم‌های ناشی از NSAID ها:در بیماری‌هایی که نیاز است داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن مصرف شود برای جلوگیری از آسیب معده امپرازول را تجویز می‌کنند. 

سوزش سر دل و سوء هاضمه: معمولاً پزشکان برای تسکین علائم گوارشی خفیف امپرازول را نیز تجویز می‌کنند. 

سندروم زولینگر الیسون: یک بیماری نادر است که معمولاً تومورهای آن باعث تولید بیش از حد اسید معده می‌شوند و پزشکان برای کنترل آن امپرازول را تجویز می‌کنند.

درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری: برای ریشه کن کردن این باکتری معمولاً امپرازول را در کنار آنتی بیوتیک‌هایی مانند آموکسی سیلین و کلاریترومایسین تجویز می‌کنند. 

نکته قابل توجه در پرکاربرد بودن امپرازول این است که دوز مصرفی آن در هر یک از عارضه‌های بالا متفاوت است ،حتی پزشکان با توجه به شدت بیماری و سن فرد بیمار دوز مصرفی امپرازول را برایشان تعیین می‌کند.در صورتی که امپرازول را به صورت خودسرانه مصرف می‌کنید باید بدانید که بیشتر از ۱۴ روز صرف آن می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند. در صورتی که پزشک برای شما امپرازول را تجویز کرد بهتر است طبق دستور همان پزشک از این دارو استفاده کنید. معمولاً امپرازول را از دوزهای کم شروع و کم کم دوز مصرفی آن را افزایش می‌دهند.

عوارض جانبی امپرازول

امپرازول نیز به طور معمول ایمن است اما مانند هر داروی دیگری ممکن است در شرایط مختلف عوارض جانبی ایجاد کند. این عوارض به دو دسته شایع و نادر تقسیم می‌شوند:

عوارض شایع:

معمولاً کمتر از ۱۰ درصد بیماران دچار عوارضی مانند سردرد، اسهال یا یبوست، درد شکمی، نفخ و تهوع یا استفراغ می‌شوند. این عارضه ممکن است در اوایل دوره مصرف امپرازول ایجاد شود زیرا تا دارو با بدن سازگار شود چند روزی طول می‌کشد و ممکن است عوارضی ایجاد کند. 

عوارض نادر:

از عوارض نادر اما جدی مصرف امپرازول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- افزایش خطر عفونت‌ها: در هنگام مصرف امپرازول ، کاهش اسید معده می‌تواند خطر ایجاد عفونت‌های روده‌ای مانند کلستریدیوم دیفیسیل را افزایش دهد. 

- کمبود منیزیم: مصرف مداوم امپرازول می‌تواند سبب کاهش سطح منیزیم خون شود که معمولا با علائمی مانند ضعف عضلانی، ضربان قلب نامنظم یا تشنج ود را نشان می‌دهد. 

- شکستگی استخوان: استفاده طولانی مدت امپرازول ممکن است به دلیل کاهش جذب کلسیم، خطر پوکی استخوان و شکستگی را افزایش دهد.

- آسیب کلیوی: در موارد نادر امپرازول می‌تواند التهاب کلیه یا همان نفرت بینابینی ایجاد کند. 

- کمبود ویتامین ب ۱۲: مصرف امپرازول سبب کاهش اسید معده می‌شود که می‌تواند جذب ویتامین ب ۱۲ را مختل کند. 

موارد منع مصرف و احتیاط امپرازول 

در برخی مواقع و برخی از افراد مصرف امپرازول باید با احتیاط باشد. نکاتی که باید قبل از مصرف امپرازول بدانید عبارتند از: 

۱- حساسیت به امپرازول یا سایر ppiی‌ها: افرادی که حساسیت به مواد تشکیل دهنده امپرازول یا سابقه آلرژی به این دارو را دارند نباید از امپرازول استفاده کنند. 

۲- بیماری‌های کبدی شدید: دوز مصرف امپرازول در افرادی که بیماری‌های کبدی شدید دارند به شدت با افراد معمولی متفاوت است و باید حتماً در صورت ابتلا به این بیماری ،قبل از مصرف امپرازول به پزشک خود اطلاع دهید.

۳- بارداری و شیردهی: در صورتی که در دوران بارداری و شیردهی هستید و در گروه ۳۰ بارداری قرار دارید فقط در صورتی که به شدت به امپرازول نیاز دارید و تحت نظر پزشک از امپرازول استفاده کنید.

۴- تداخلات دارویی: باید تداخلات دارویی امپرازول با داروهای دیگر را قبل از مصرف چک کنید. مثلاً توجه کنید که امپرازول با کلوپیدوگرل، دیازپام، وارفارین، کتوکونازول و داروهای دیگری که وابسته به اسید معده هستند تداخل ایجاد می‌کند و ممکن است عوارض جانبی بدی پس از مصرف همزمان امپرازول با این داروها ایجاد شود.

 ۵- مصرف خودسرانه امپرازول می‌تواند خطراتی مانند مخفی شدن علائم بیماری‌های جدی‌تر، وابستگی به دارو و عوارض بلند مدت ایجاد کند. 

در نتیجه قبل از مصرف هر دارویی ابتدا با پزشک خود مشورت کنید و در صورتی که بیماری زمینه‌ای دیگری دارید و از داروهای دیگری مصرف می‌کنید باید حتماً قبل از مصرف هر داروی جدید، داروهای مصرفی خود را به پزشک اطلاع دهید ، تا از ایجاد تداخلات دارویی جلوگیری و عوارض مصرف اون دارو را به حداقل برساند. معمولاً پزشکان توصیه می‌کنند که در صورت لزوم و ضرورت می‌توان امپرازول را مدت کوتاهی برای درمان مشکلات گوارشی مصرف کرد اما توجه داشته باشید هنگام مصرف امپرازول باید سبک زندگی خود را تغییر دهید و به روش سالم زندگی کنید و به علائم غیر عادی هنگام مصرف این دارو توجه کنید. رعایت دوز تجویزی این دارو می‌تواند از عوارض جانبی جلوگیری کند و در نهایت بهتر است قبل از شروع یا قطع امپرازول حتماً ابتدا با یک پزشک مشورت کنید.

داروخانه آنلاین تی دارو رشت

اینستاگرام تی دارو :  https://instagram.com/tdaroo.pharmacy   

شماره تماس تی دارو :  01332135001